Làng nghề tranh kiếng Bà Vệ là nơi bạn không thể bỏ lỡ khi du lịch An Giang. Địa điểm này sẽ giúp bạn phần nào hiểu hơn về công việc làm tranh kiếng tuy phức tạp nhưng được người dân nơi đây chỉn chu, tỉ mỉ trong từng công đoạn. Từ đó, bạn càng thêm tự hào và muốn giữ gìn giá trị truyền thống này!
Nhắc đến An Giang, người ta thường nghĩ đến Thất Sơn – Bảy Núi, Miếu Bà Chúa Xứ Núi Sam Châu Đốc,… và thường quên mất nơi đây chính là cái nôi của Làng nghề tranh kiếng Bà Vệ một thời nhộn nhịp. Để ngành nghề truyền thống tươi đẹp này không bị mai một và lãng quên trong tâm trí bạn thì hãy cùng Blogdulich.edu.vn theo dõi bài viết sau nhé!
1 Sơ lược về Làng nghề tranh kiếng Bà Vệ
1.1 Đôi nét về Làng nghề tranh kiếng Bà Vệ
Làng nghề tranh kiếng Bà Vệ có từ rất xa xưa khoảng đầu những năm 1950. Nhưng thời kỳ hoàng kim và hưng thịnh nhất có lẽ trong những năm 1990 khi có đến hàng ngàn hộ làm nghề trong Chợ Mới. Tuy nhiên, tính đến hiện nay thì chỉ còn vài chục hộ đủ mạnh để duy trì được nghề tranh kiếng. Trong đó, tiêu biểu phải kể đến là làng nghề tranh kiếng Bà Vệ, nay là cơ sở Thanh Hòa.
Loại hình công việc này dù đòi hỏi sự tỉ mỉ và bàn tay thanh thoát nhưng người lớn tuổi vẫn có thể tham gia để hỗ trợ chi tiêu trong gia đình
1.2 Ý nghĩa của những bức tranh kiếng Bà Vệ
Thoạt nhìn vẻ ngoài, bạn chỉ thấy bức tranh giúp ngôi nhà thêm phần thẩm mỹ, nhưng đâu biết được phía sau đó còn mang ý nghĩa về tôn giáo. Thường trong những ngôi nhà bề thế sẽ không thể nào thiếu đi một bức tranh kiếng, vì như vậy sẽ làm nơi này không toát lên được sự trang nghiêm, đầm ấm. Ngoài ra, làng nghề tranh kiếng Bà Vệ còn được xem là nét đẹp dân gian đặc trưng màu sắc của văn hóa truyền thống Nam Bộ. Đây chính là những điều mà chỉ khi bạn thật sự muốn tìm hiểu và khám phá An Giang mới có thể biết được.
Những sản phẩm của làng nghề tranh kiếng Bà Vệ rất đa dạng và đẹp mắt. Nó không chỉ được chưng trong nhà với mục đích làm đẹp mà còn mang ý nghĩa về mặt tôn giáo
1.3 Lý do tranh kiếng Bà Vệ được ưa chuộng
Từ ngày xưa, nhiều người bị quyến rũ bởi từng đường nét tinh xảo của tranh kiếng. Nhưng tới hiện này, do quá nhiều tranh nghệ thuật nên làng nghề tranh kiếng Bà Vệ cũng không còn được săn đón như trước. Nhưng nếu nhìn từ góc độ theo sở thích người dùng thì làng nghề tranh kiếng Bà Vệ vẫn còn khá nhiều tiềm năng phát triển ở vùng nông thôn. Vì người dân nơi đây thích treo vài tấm tranh kiếng để giúp cho ngôi nhà thêm phần tươi sáng, trang nghiêm, đặc biệt là đặt trên bàn thờ. Còn vùng đô thị thì nhiều người không thích, họ hướng đến sự tối giản và cho rằng vì cho rằng loại tranh nào màu mè, không hợp với cảnh quan bên trong nhà. Nhưng theo chia sẻ của thợ tranh thì chỉ với vùng nông thôn thôi đã làm không đủ cung cấp rồi nói chi đến thị tứ.
2 Vẻ đẹp sắc sảo trong các sản phẩm của làng nghề tranh kiếng Bà Vệ
2.1 Đường nét tuyệt mỹ của tranh kiếng
Một bộ tranh kiếng có 4 khung: hoành phi, 1 khung lớn ở giữa, 2 khung liễn đối ở hai bên. Hình ảnh trên tranh đều được dựa theo điển tích để phác họa lại truyện Tấm Cám, Phật Thích Ca Mâu Ni, Nhị thập tứ hiếu, Thoại Khanh – Châu Tuấn, Phạm Công – Cúc Hoa, Lưu Bình – Dương Lễ…
Về hình ảnh bên trong, tranh kiếng được chia thành 2 loại: Tranh thờ và tranh phong cảnh. Đối với loại tranh thờ, sản phẩm chủ yếu thể hiện hình ký tự thời Nho có chú thích chữ quốc ngữ, như Cửu Thiên huyền nữ, Phước – Lộc – Thọ, Cửu huyền thất tổ. Còn với tranh trang trí thì lại càng phong phú hơn vì nó không tuân theo quy chuẩn hay nguyên tắc truyền thống nào. Ngoài ra, loại tranh này được ưa chuộng hơn vì nó còn được bổ sung thêm các hình vẽ về phong cảnh đất nước, cảnh đẹp An Giang,…
Về hình thức bên ngoài, tranh kiếng cũng được chia thành 2 loại: Tranh kéo lụa và vẽ tay. Phương pháp kéo lụa được áp dụng để sản xuất đại trà, số lượng làm ra nhiều nên giá thành của loại tranh này cũng tương đối rẻ. Ngược lại, phương pháp vẽ tay với nội dung thường do được đặt theo yêu cầu của bạn nên yêu cầu sự kì công tỉ mỉ và nhờ đó mà giá thành cao hơn. Theo một người lao động trong làng nghề tranh kiếng Bà Vệ chia sẻ rằng cơ sở đang cố gắng phát triển thêm dòng tranh kiếng cẩn ốc xà cừ để đáp ứng nhu cầu nâng cao của thị trường. Loại tranh này đòi hỏi người nhân công phải kiên nhẫn, tỉ mỉ trong từng công đoạn nên giá cả khá cao so với các sản phẩm cùng loại. Khác với những loại khác, những đường nét phải được vẽ từ phía sau kiếng, khi hoàn tất thì bề còn lại mới là mặt chính của tranh. Trong trường hợp, người làm nghề đi sai một chi tiết nhỏ cũng phải làm lại cả bức tranh. Chính điều này đã tạo nên nét độc đáo hiếm có của tranh kiếng.
Hiện nay thì thị trường và nhu cầu ngày càng tăng cao, nên làng nghề tranh kiếng Bà Vệ cũng vì thế mà cố gắng phát triển để tạo ra đa dạng các loại sản phẩm nhằm thỏa mãn người tiêu dùng. Với những tiêu chí khắt khe về mặt hàng tranh kiếng, sức tiêu thụ của sản phẩm có xu hướng giảm và ngành nghề này cũng chững lại đáng kể. Còn một số hộ còn khả năng bám trụ được với nghề nhưng cũng chỉ ở mức trung bình chứ không khá giả. Cụ thể, trên địa bàn huyện Chợ Mới – nơi vốn có nhiều người hưởng ứng theo ngành nghề tranh kiếng này chỉ còn khoảng 7 hộ sản xuất. Các cơ sở này tập trung ở các xã: Long Giang, Long Kiến, Long Điền B. Các hộ này tồn tại nhờ các mối quen ổn định và đôi lúc nhộn nhịp khi có những sản phẩm mới, hình ảnh phong phú, đa dạng, hoa văn hiện đại hơn. Những sản phẩm của làng nghề tranh kiếng Bà Vệ ngày càng được đầu tư hơn về mặt hình ảnh và tay nghề nên chúng mình tin chắc sẽ có tiềm năng phát triển trong tương lai.
2.2 Làng nghề tranh kiếng Bà Vệ mang lại giá trị vật chất lẫn tinh thần cho người dân nơi đây
Thời điểm tranh đắt hàng nhất là vào dịp Tết, vì đây là lúc người dân tân trang lại nhà cửa để chuẩn bị đón năm mới và họ cũng thường có xu hướng thay đổi tranh mới. Còn với những ngày thông thường thì tranh vẫn có lượng mua ổn định, đủ để trang trải đời sống hằng ngày của người lao động. Một điều đặc biệt sẽ khiến bạn bất ngờ chính là những ai từng mua tranh tại làng nghề tranh kiếng Bà Vệ cũng đều có thể sử dụng tranh cũ để đổi lấy sản phẩm mới nên rất tiết kiệm. Những tranh kiếng cũ được tái chế lại và tạo thành sản phẩm mới cũng đẹp mắt không kém. Mỗi loại tranh kiếng có giá từ vài chục đến hàng trăm nghìn, đặc biệt các dòng tranh kiếng cẩn xà cừ có giá cao nhất khoảng trên dưới 1 triệu đồng. Làng nghề tranh kiếng Bà Vệ tạo ra nhiều sản phẩm chất lượng nên được tiêu thụ khắp các tỉnh từ Bạc Liêu, Vĩnh Long, Cà Mau, Cần Thơ, Mỹ Tho, Đồng Tháp đến Bình Dương, Khánh Hòa, Phú Yên, Đồng Nai… Vì thế, không nhất thiết bạn phải du lịch An Giang thì mới có thể thấy được vẻ đẹp của tranh kiếng làng nghề Bà Vệ.
Làng nghề tranh kiếng Bà Vệ chính là niềm tự hào của người dân nơi đây, bởi loại hình công việc này không những lưu giữ những giá trị truyền thống, bản sắc dân tộc mà còn giúp người dân nơi đây có thêm nguồn thu nhập trang trải. Đặc biệt giúp giải quyết vấn đề nguồn lao động nhàn rỗi ở An Giang với mức thu nhập ổn định trên 3.000.000 VND / người / tháng.
Làng nghề tranh kiếng Bà Vệ giúp giải quyết được vấn đề của nguồn lao động nhàn rỗi
Tranh kiếng Bà Vệ nổi tiếng trăm năm. Video: TIN NÓNG MEKONG
Blogdulich.edu.vn rất vui vì làng nghề tranh kiếng Bà Vệ vẫn còn được duy trì và có dấu hiệu khởi sắc trở lại trong những năm gần đây. Bạn có thể đến đây để quan sát từng nét vẽ tỉ mỉ của người nghệ nhân và cũng đừng quên lưu lại những điều thú vị vào cẩm nang du lịch khi ghé thăm nơi này nhé!